Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu
Dikkat Eksikliği Nedir?
Yaşamın erken dönemlerinde ortaya çıkan akademik başarıyı olumsuz yönde etkileyen gelişimsel bir bozukluktur. Dikkatin dağılması, dürtüsel davranma ve aşırı hareketlilikle kendini gösterir. Üç tip olarak karşımıza çıkmaktadır. Birincisi hiperaktivite ve dürtüselliğin ön planda olduğu bileşik tip, ikincisi daha çok dikkat eksikliğinin ön planda olduğu, dürtüselliğin ve hiperaktivitenin geri planda olduğu tiptir, üçüncü ise hiperaktivite ve dürtüselliğin ön planda, dikkat eksikliğinin geri planda olduğu tiptir. Aklımıza gelen birşey yapmadan önce yanıtımızı bir süre durdurup bunu düşünüp değerlendirmemiz gerekir. Bunu yapabilmemiz içinde birçok sistemin bir arada uyumlu bir şekilde çalışabilmesi gerekmektedir. Ancak dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunda bu sistemde ciddi bir problem vardır. Dikkat eksikliği dediğimiz zaman dikkatini odaklayamama, dikkatin kolay dağılması, verilen görevleri tamamlayamama, yönergeleri izleyememe, sınavlarında veya çalışmalarında ödevlerinde basit hatalar yapma, eşyalarını sıklıkla unutma gibi kendini gösterebilmektedir. Hiperaktivite ve dürtüsellikte dediğimiz kısmı ise aşırı hareketlilik, yerinde uzun süre oturamama, ellerin ve ayakların kıpır kıpır olması, isteklerini dürtülerini ihtiyaçlarını ertelemede ciddi bir zorluk yaşama, başkasının sözünü kesme, çok konuşma, sırasını bekleyememe gibi bazı belirtilerde görülebilmektedir. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğuna okula uyum sorunları, belli başlı davranış problemleri ve öğrenme güçlüğüde zaman zaman eşlik edebilir.
Dikkat Eksikliği Nasıl Giderilir?
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tedavisi mutlaka yapılması gereken bir bozukluktur. Bunun için öncelikle tabii ki bir uzmandan yardım alınması gerekmektedir. Tedavi edilmediği taktirde çocukların okul ve sosyal hayatında uyum ve davranış problemlerine neden olabilir. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun tedavisinde kullanılan birçok kanıta dayalı ve etkili tedavi yöntemleri vardır. Bunlardan birincisi davranışçı terapilerdir, aynı zamanda kognitif stratejilere dayalı terapiler, özel eğitim, sosyal beceri eğitimleri ve aile danışmanlığının yanı sıra ilaç tedaviside bu tedavilerden bazılarıdır. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunda yapılan tedavinin çocuğa özel olarak hazırlanması gerekir. Aynı tanıyı alsa bile çocuğun kendine özgü dikkatini toplamayla farklı problemleri olabilmektedir. Bunun yanında çocuğun dikkatini odaklayabilmesini sağlayan dikkatini arttırıcı egzersizlerin çalışmaların yapılması oldukça fayda sağlamaktadır. Aynı zamanda kendini yönetebilme becelerine, kendini organize edebilme becerilerini içeren eğitimlerde oldukça önemlidir.
Dikkat Eksikliği Olan Çocuğa Nasıl Yaklaşılmalıdır?
Burada ailelere ve öğretmenlere önemli görevler düşmektedir. Özellikle çocuğun bir hiperaktivite ve dikkat eksikliği bozukluğu olduğu akıldan çıkartılmaması gerekir. Bu kesinlikle yaramazlıkla karıştırılmamalıdır çünkü bu ciddi bir bozukluktur ve çoğu zaman çocuğun yaptığı davranışın onun elinde olmadan gelişmektedir. Çocukların ders çalışma süreleri dikkat süresine göre planlamlı ve mutlaka mola verilmesi sağlanmalıdır. Bir saat boyunca masada oturmasını beklemek oldukça yanlış olur. Bunun yanında çocuğun dikkatini odaklayabileceği görevler verilmelidir. O yönergeleri izlemesi ile ilgili sürekli çocuğa geri bildirim verilmelidir. Çocuğa verilen yönergeler kısa, somut ve açık şekilde olmalıdır. Aynı zamanda bir uzmanla iş birliği içinde ödül veya yaptırım sistemlerinin düzenlemesi ve bunların sistematik ve tutarlı bir şekilde uygulanabilmesi gerekmektedir. Çocukla ilgili bir hareketlilik dürtüsellik gözlemlendiğinde hemen onu hareketli bazı görevler verilmesi oldukça işe yarar olucaktır. Çocukların yeni bilgiler edindiği ve ders çalıştığı yerler, çocuğun dikkatini dağıtacak öğelerden arındırılmalıdır ve dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu ile ilgili kulaktan dolma bilgilerle değil gerçekten bir uzmandan alınan bilgilerle hareket edilmeye gayret edilmelidir.
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Olan çocuklara Nasıl Bir Eğitim Verilmelidir?
Birşeyi öğrenebilmemiz için öncelikle dikkatimizi odaklayabilmemiz gerekmektedir. Ancak dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocuklarda dikkat faktöründe sorun olduğu için okul ortamında bazı bilgileri özellikle yeni materyalleri öğrenmekte güçlük çekebilmektedirler. Bu yüzden okul eğitimine ek olarak özel eğitim ve sosyal beceri eğitimlerininde verilmesi gerekir. Özel eğitim dediğimiz zaman çocuğun dikkatini arttırıcı egzersizlerin yapılmasını içermektedir. Bunlar görsel dikkatin, işitsel dikkatin artırılmasına yönelik egzersizlerdir. Çocuk dikkatini nasıl odaklayabileceğini öğrenir. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunda çocuğun alıcağı bu özel eğitim çocuğa özel, bireysel bir program çerçevesinde hazırlanmalıdır. Öncelikle belli zeka ve dikkat testleriyle çocuğun becerileri ölçülmelidir ve zayıf ve güçlü yanları tespit edildikten sonra dikkat arttırıcı egzersizler hem görsel dikkatini hem işitsel dikkatini destekleyen çalışmalar, dikkat süresini arttırma, dikkatini odaklama gibi yapılabilecek pek çok çalışmalar vardır ve bunlar dikkati odaklama ve dikkat süresini arttırma açısından oldukça faydalar sağlamaktadır. Sosyal beceri eğitiminde dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu yaşayan çocuklarda oldukça faydalıdır. Sosyal beceri bizim topluma uyum sağlamamızı, içinde bulunduğumuz gruba uygun davranışlar sergilememizi ve kendimizi uygun bir şekilde ifade etmemizi sağlayan becerilerdir. Sosyal beceri eğitimi, çocukların isteklerini ertelemeyi, girdiği ortamın kurallarına uyması öğrenmesi açısından önemlidir.
kaynak:http://www.dogadansaglik.org/
Yorum Gönder